تغذیه مناسب و جمعیت مولد سالم دو پیش نیاز مهم برای کاهش فقر و توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می شوند. در تغذیه سالم سهم لبنیات اگر از سایر گروه های غذایی بیشتر نباشد مسلما کمتر نیست.

بیش از 6 میلیارد نفر در سراسر جهان ، شیر و فرآورده های لبنی مصرف می کنند. این مقدار درکشورهای توسعه یافته بیشتر و در کشورهای در حال توسعه کمتر است. درکشور ما  متاسفانه سرانه مصرف شیر طی سالهای گذشته به علل مختلف کاهش یافته و از استانداردهای جهانی بیش از پیش فاصله گرفته است. میزان مصرف شیر طی سال های 1370 تا 1395 حدود  کاهش چشمگیری داشته و از 234 کیلوگرم برای هر فرد در یکسال در سال 1384 به 126 کیلوگرم در سال 1395 رسیده است.

عوارض مصرف ناکافی شیر و لبنیات:

مصرف ناکافی شیر و لبنیات عوارض جبران ناپذیری همچون فشار خون بالا، سرطان، پوکی استخوان و حتی شکستگی های متعدد استخوانی دارد . همچنین کاهش مصرف شیر در جامعه با نهایت تاسف می تواند منجر به کوتاهی قد نسل جدید نیز بشود.

بنابراین توصیه می شود همه افراد در گروههای سنی مختلف روزانه حداقل 2 واحد و نوجوانان در سنین بلوغ و مادران باردار و شیرده روزانه حداقل 3 واحد شیر یا جایگزین های آن را مصرف کنند.

فواید شیر و لبنیات:

این گروه منابع خوب کلسیم، پروتئین و سایر مواد مغذی ضروری مانند  فسفر، پتاسیم، منیزیم و ویتامین A، B12  و B2

 می باشند.

میزان کلسیم در گروه شیر و لبنیات :

با توجه به نیاز روزانه 1000 تا 1200 میلی گرمی کلسیم مشاهده می شود که لبنیات بهترین و راحت ترین منبع تامین کلسیم در سفره غذایی روزانه افراد است.

فواید مصرف لبنیات:

0. مصرف محصولات لبنی در پیشگیری از سرطان کولورکتال و تخمدان، حفظ فشار خون طبیعی و انقباض عضلانی نقش دارد.
1. کلسیم در شیر به راحتی جذب می شود و به همین دلیل است که شیر و فراورده های لبنی منابع قابل اعتماد کلسیم هستند.
2. شیر و فرآورده های لبنی نقش اساسی در رشد و استحکام استخوان ها بویژه در دوران کودکی و نوجوانی که توده استخوانی در حال شکل گیری است ، دارد .
3. محصولات لبنی طیفی از ریزمغذی ها مانند ویتامین B6 را داراست که برای بهبود کیفیت خواب به دلیل نقش آنها به ضروریست.
4. با وجود اینکه مطالعات نشان می دهد که ارتباط معناداری بین چربی اشباع لبنیات و سکته های قلبی و مغزی و بیماری های قلبی وجود ندارد، اما باید توجه داشت که به جز کودکان  زیر 2 سال تمامی افراد باید لبنیات کم چرب ( 1.5 درصد و کمتر ) به دلیل کم بودن کالری و کاهش دریافت کالری مصرف کنند.

واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت استهبان، بهمن ماه 1402